donderdag 25 december 2008

Delftsch

Weinig tot geen interpunctie, de ‘u’ als ‘v’ en ‘g’ als ‘ch’ geschreven, fonetische weergave van woorden en ‘y’ en ‘ei’ voor dezelfde klank ‘ij’. Op http://www.bijbelsdigitaal.nl/ kun je de oudste Bijbelvertaling in het Nederlands bekijken, de zgn. Delftse Bijbel, zowel het origineel (1477) als een transcriptie. Zo schreven ze destijds (en misschien spraken ze toen ook zo):

INden beghin sciep god hemel ende aerde. Mer die aerde was onnut ende ydel: ende donckerheden waren op die aensichten des afgronts. Ende goods gheest was ghedraghen bouen den wateren. Ende god seide dat licht moet werden: ende dat licht wort ghemaect Ende god sach dat licht dattet goet wesen zoude: ende hi sceide dat licht van die donckerheden. Ende hi noemde tlicht den dach. ende die donckerheden die nacht. Ende het wort ghemaect tsauonts ende tsmoghens enen dach

En dit is wat de Nieuwe Bijbel Vertaling (KBS/NBG/VBS) ervan maakt:

In het begin schiep God de hemel en de aarde. De aarde was nog woest en doods, en duisternis lag over de oervloed, maar Gods geest zweefde over het water. God zei: ‘Er moet licht komen,’ en er was licht. God zag dat het licht goed was, en hij scheidde het licht van de duisternis; het licht noemde hij dag, de duisternis noemde hij nacht. Het werd avond en het werd morgen. De eerste dag.

Zo ontwikkelt taal zich.

Toch vind ik ‘god zag dat het goed wezen zou’ veel mooier dan ‘God zag dat het goed was’. De laatste omzetting van de originele Hebreeuwse tekst lijkt een afgesloten toestand te beschrijven, een voorbije, verleden tijd; terwijl de Delftse vertaling vooruitkijkt. In 1477 was god nog zonder hoofdletter. ‘De donckerheden’ is ook veel poëtischer dan ‘duister’. Enzovoort.

Ik ben het NBG (en de studenten die het originele Delftse manuscript letter voor letter hebben uitgetypt) dankbaar dat ik dit zomaar bij mij thuis kan nalezen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten